Bài viết bởi Bác sĩ chuyên khoa II Phùng Thị Phương Chi – Trung tâm Ung bướu – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park

Sinh thiết vú có hỗ trợ thiết bị hút chân không VABB cho phép lấy được mẫu mô đủ lớn để có chẩn đoán chính xác và lấy bỏ hoàn toàn tổn thương dưới hướng dẫn của siêu âm, với chỉ 1 lần đâm kim. Thuận lợi của VABB là lấy được hoàn toàn và chính xác tổn thương, tránh được việc chẩn đoán thấp hơn thực tế, giảm được sự không phù hợp giữa chẩn đoán hình ảnh và chẩn đoán mô học.

1. Sinh thiết vú là gì?

Sinh thiết vú là thủ thuật lấy bỏ 1 mẫu mô vú để gửi phòng giải phẫu bệnh khảo sát mô học và tế bào các tổn thương vú. Sinh thiết vú là phương pháp để đánh giá chính xác vùng mô vú nghi ngờ để xác định có tế bào ung thư vú hay không. Có nhiều kỹ thuật sinh thiết vú.

Sinh thiết vú giúp cung cấp mẫu mô vú mà bác sĩ sử dụng để xác định và chẩn đoán các bất thường tế bào gây nên khối u vú, những thay đổi bất thường ở vú hoặc những dấu hiệu nghi ngờ trên nhũ ảnh hoặc trên siêu âm vú. Từ kết quả giải phẫu bệnh sẽ giúp bác sĩ quyết định bạn có cần phẫu thuật hay điều trị gì khác không.

1.1 Khi nào cần thực hiện sinh thiết vú?

Tiến hành sinh thiết vú trong trường hợp:

• Bác sĩ thăm khám thấy khối u hoặc vùng dày lên của vú, và bác sĩ nghi ngờ là ung thư vú.
• Chụp X quang vú cho thấy vùng tổn thương vú nghi ngờ
• Siêu âm cho thấy vùng tổn thương nghi ngờ
• MRI vú cho thấy vùng tổn thương nghi ngờ
• Những thay đổi bất thường của núm vú, quầng vú bao gồm thay đổi xù xì, đóng vảy, co rút da hoặc tiết dịch đỏ núm vú.

1.2 Cần chuẩn bị gì trước khi sinh thiết vú?

Cần phải báo cho bác sĩ các thông tin về:

• Dị ứng
• Sử dụng Aspirin 7 ngày trước đó
• Có đang sử dụng thuốc chống đông
• Có khó khăn gì trong việc nằm sấp hoặc nằm lâu

1.3 Các phương pháp sinh thiết vú

Bác sĩ sẽ quyết định kỹ thuật sinh thiết vú dựa trên kích thước, vị trí và những đặc điểm khác của bất thường tuyến vú.

Các kỹ thuật sinh thiết vú bao gồm:

• Sinh thiết vú bằng kim nhỏ
• Sinh thiết lõi kim
• Sinh thiết kim định vị
• Sinh thiết lõi kim qua hướng dẫn siêu âm
• Sinh thiết bằng phẫu

Trong các kỹ thuật này, tiêu chuẩn vàng là phẫu thuật sinh thiết trọn tổn thương nghi ngờ. Tuy nhiên, phẫu thuật sinh thiết vú để lại sẹo mổ là điều không thể tránh khỏi.

2. Mục đích sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không VABB

Gần đây, một phương pháp ít xâm lấn hơn, không để lại sẹo mổ là sinh thiết lõi kim dưới da nhờ hướng dẫn của các phương tiện chẩn đoán hình ảnh đã dần được áp dụng phổ biến cho việc chẩn đoán những tổn thương sờ thấy và không sờ thấy được. Mặc dù sinh thiết lõi kim có độ nhạy cao, bất lợi của kỹ thuật này là chẩn đoán thấp hơn thực tế, ảnh hưởng đến việc điều trị trong các bệnh lý tăng sản ống tuyến vú không điển hình, tổn thương dạng nhú và các tổn thương biểu mô sợi.

Do đó, kỹ thuật sinh thiết có hỗ trợ hút chân không (VABB) ra đời để khắc phục những điểm yếu này. VABB cho phép lấy được mẫu mô đủ lớn để có chẩn đoán chính xác và lấy bỏ hoàn toàn tổn thương dưới hướng dẫn của siêu âm, với chỉ 1 lần đâm kim. Thuận lợi của VABB là lấy được hoàn toàn và chính xác tổn thương, tránh được việc chẩn đoán thấp hơn thực tế, giảm được sự không phù hợp giữa chẩn đoán hình ảnh và chẩn đoán mô học, giảm được khả năng phải sinh thiết lại, và giảm khả năng u phát triển trở lại.

3. Trường hợp nào sinh thiết vú hỗ trợ hút chân không VABB?

Trong tương lai,VABB có thể sẽ trở thành lựa chọn thường quy cho các trường hợp sinh thiết u vú. VABB có thể được khuyến cáo ở những bệnh nhân có chỉ định sinh thiết lõi kim nhưng muốn lấy bỏ hoàn toàn tổn thương như: Bệnh nhân không có điều kiện theo dõi thường xuyên, bệnh nhân đang dự kiến có thai, bệnh nhân có tổn thương tăng kích thước trong giai đoạn theo dõi, bệnh nhân có các triệu chứng chủ quan và đau đi kèm với tổn thương BIRADS 3-4A.

Các tổn thương bờ hình sao nhỏ hơn 5mm, đôi khi có thể rất khó khăn khi lấy sinh thiết bằng core biopsy tiêu chuẩn, Do đó VABB giúp lấy đi toàn bộ tổn thương để cho kết quả mô học chính xác hơn.

Trong một số trường hợp, việc sinh thiết một mẫu mô lớn mới có thể giúp phân biệt được giữa thay đổi sợi bọc, tổn thương không điển hình và ung thư biểu mô tuyến vú tại chỗ. Do đó với 1 nang hỗn hợp mô đặc được xem là tổn thương nghi ngờ và cần phải sinh thiết, hoặc loại bỏ bằng VABB.

VABB giúp sinh thiết những tổn thương vi vôi hóa lan tỏa cho kết quả tốt hơn sinh thiết lõi kim.

U nhú tuyến vú có thể phát hiện qua siêu âm Doppler màu. Nếu nghi ngờ có tổn thương u nhú, trong hầu hết các trường hợp là lành tính, tuy nhiên một số trường hợp rất khó phân biệt với ung thư biểu mô trong ống tuyến, ngoài ra theo thời gian, u nhú lành tính có thể chuyển thành ung thư biểu mô dạng nhú, vì thế ta cần sinh thiết trọn tổn thương. Việc sinh thiết trọn tổn thương có thể thực hiện bằng sinh thiết qua định vị kim hoặc bằng VABB.

Các tổn thương ở gần núm vú, gần thành ngực, gần da hoặc hố nách được khuyến cáo thực hiện VABB hơn là sinh thiết lõi kim do khả năng lấy được mẫu mô tốt và an toàn hơn.

Khi thực hiện sinh thiết lõi kim thất bại có thể chuyển sang sinh thiết bằng VABB để cắt được mẫu mô tốt hơn. Do đó VABB thực hiện khi mẫu mô hoặc tế bào lấy bằng FNA hoặc lõi kim không đủ để chẩn đoán.

Trong điều trị:

Gần đây, FDA ủng hộ cho việc sử dụng VABB trong điều trị những tổn thương lành tính.

Những khối u mà người bệnh sờ thấy, tuy là khả năng lành tính cao, nhưng luôn gây lo lắng cho người bệnh, đặc biệt là ở những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ ung thư vú gia đình. Rất nhiều bệnh nhân đã yêu cầu được phẫu thuật cắt bỏ khối u khả năng cao lành tính. Trong những tình huống này, VABB là một lựa chọn tích hợp. Những khối u lành tính 2,5-3 cm có thể được loại bỏ hoàn toàn bằng VABB mà không để lại sẹo.

Rất nhiều công trình nghiên cứu thực hiện thành công loại bỏ hoàn toàn những khối u lành tính (thường là u sợi tuyến vú bằng kim 8-11 gauge dưới hướng dẫn của siêu âm.

VABB cũng giúp xác định khả năng bào tồn núm vú ở những bệnh nhân ung thư vú xâm lấn và tại chỗ khi họ có mong muốn được bảo tồn tuyến vú.